
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS یکی از مشکلات رایج است که بسیاری از زنان در روزهای نزدیک به قاعدگی تجربه میکنند. این وضعیت میتواند بر جسم و روان تأثیر بگذارد و مجموعهای از علائم جسمی و عاطفی را ایجاد کند. تغییرات خلق و خو، حساسیتهای عاطفی، دردهای جسمی و اختلالات خواب از جمله علائمی هستند که میتوانند زندگی روزمره زنان را تحت تأثیر قرار دهند.
این سندرم پدیدهای پیچیده است که تحت تأثیر عوامل هورمونی، ژنتیکی و محیطی قرار دارد. در حالی که برخی زنان علائم خفیفی دارند، دیگران ممکن است با مشکلات جدیتری روبهرو شوند. آگاهی از علل و علائم PMS میتواند به زنان کمک کند تا با آن بهتر کنار بیایند و کیفیت زندگی خود را حفظ کنند. در این مقاله از کلینیک آتیه درخشان ذهن به بررسی علل، علائم و روشهای مدیریت این سندرم خواهیم پرداخت و اهمیت توجه به سلامت روان و جسم در این دوره خاص را بررسی خواهیم کرد.
دوره PMS چیست؟
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS یک پدیده عاطفی و جسمی است که معمولاً در روزهای نزدیک به قاعدگی در زنان بروز میکند. این وضعیت بهعنوان «چالش دوگانه» شناخته میشود زیرا نهتنها بر بدن، بلکه بر دنیای عاطفی و روانی زنان نیز تأثیر میگذارد.
پی ام اس شامل مجموعهای از علائم است که میتواند از تغییرات خلق و خو، مانند اضطراب و افسردگی، تا علائم جسمی نظیر نفخ، سردرد و دردهای عضلانی متغیر باشد. این علائم میتوانند زندگی روزمره را مختل کنند و بر تعاملات اجتماعی، کار و روابط خانوادگی تأثیر بگذارند.
بهطور تخمینی، حدود 50 تا 80 درصد از زنان در سن باروری درجاتی از PMS را تجربه میکنند. این سندرم علاوه بر تنظیمات هورمونی، تحت تأثیر عوامل روانی و اجتماعی نیز قرار دارد. درک این سندرم و ارائه راهکارهای مؤثر برای مدیریت علائم آن اهمیت ویژهای دارد.
در نهایت، PMS فرصتی است برای درک پیچیدگیهای بدن زنانه و توجه به نیازهای عاطفی و جسمی در این دوره خاص. این سندرم میتواند زمینهای برای گفتگو و آگاهی بیشتر درباره سلامت زنان باشد، از چالشهای روزمره تا روشهای مؤثر برای مقابله با آنها.
اختلال بی قراری قبل از قاعدگی یا PMDD چیست؟
اختلال بیقراری قبل از قاعدگی (PMDD) یک پدیده پیچیده و دردناک است که زندگی روزمره زنان را بهطرز شگفتانگیزی تحت تأثیر قرار میدهد. این اختلال فراتر از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است و با علائم شدید و غیرقابل پیشبینی همراه است که تواناییهای عاطفی و جسمی فرد را به چالش میکشد.
تصور کنید که در روزهای نزدیک به قاعدگی، ناگهان احساس بیقراری، نگرانی و حتی ناامیدی به شما هجوم میآورد. نوسانات خلقی، از غم عمیق تا عصبانیت شدید، بهطور ناگهانی وارد زندگی شما میشوند. این وضعیت میتواند خواب را مختل کرده، تمرکز را از بین ببرد و روابط اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد.
PMDD بهعنوان یک اختلال روانی-عاطفی شناخته میشود که تحت تأثیر تغییرات هورمونی قرار دارد. تأثیرات آن میتواند بهقدری شدید باشد که نیاز به درمانهای پزشکی و رواندرمانی را ضروری کند. این اختلال یک یادآوری است که سلامت روان زنان نیاز به توجه و درک بیشتری دارد.
علائم PMDD میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات خواب: بیخوابی یا خواب بیش از حد
- دردهای جسمی: سردرد، دردهای عضلانی و نفخ
- افزایش حساسیت: احساس خستگی، تنهایی یا ناامیدی
- کاهش تمرکز: احساس عدم توانایی در تمرکز و تصمیمگیری
- تغییرات شدید خلق و خو: اضطراب، افسردگی، تحریکپذیری و نوسانات خلقی
این اختلال میتواند فرصتی برای گفتگو درباره چالشهای ناشی از قاعدگی و اهمیت حمایت اجتماعی و پزشکی در مواجهه با آن باشد.
علائم PMS چیست؟
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مجموعهای از علائم جسمی، عاطفی و رفتاری است که در روزهای نزدیک به قاعدگی بروز میکند. این علائم ممکن است از زنانی به زن دیگر متفاوت باشد و شدت آنها نیز متغیر است. در اینجا به علائم رایج PMS پرداخته میشود:
علائم جسمی PMS
- سردرد: سردردهای میگرنی یا تنشی
- خستگی: احساس خستگی و کمانرژی بودن
- مشکلات گوارشی: نفخ، یبوست یا اسهال
- درد پستان: حساسیت و درد در ناحیه پستانها
- تغییرات در الگوی خواب: بیخوابی یا خواب بیش از حد
- نفخ و احتباس آب: احساس تورم در ناحیه شکم و افزایش وزن موقت
- دردهای عضلانی و مفصلی: احساس درد یا خستگی در عضلات و مفاصل
علائم عاطفی و روانی PMS
- افسردگی: احساس غم یا ناامیدی
- کاهش تمرکز: مشکل در تمرکز و تصمیمگیری
- اضطراب و تنش: احساس نگرانی یا تنشهای عاطفی
- تغییرات خلق و خو: نوسانات خلقی، از شادی به ناامیدی
- افزایش حساسیت عاطفی: احساس خستگی عاطفی یا آسیبپذیری
- تحریکپذیری: احساس عصبانیت و تحریکپذیری بیشتر از حد معمول
علائم رفتاری PMS
- تغییرات در اشتها: افزایش یا کاهش اشتها، میل به غذاهای خاص (مانند شیرینیها)
- کاهش فعالیت اجتماعی: تمایل به انزوا و دوری از فعالیتهای اجتماعی
- اختلال در عملکرد روزمره: مشکل در انجام کارها یا مسئولیتها
علائم دیگر PMS
- افزایش تعریق: عرق کردن بیشتر از حد معمول
- تغییرات در libido: افزایش یا کاهش میل جنسی
- اختلالات خواب: خوابهای ناآرام یا کابوسهای شبانه
- احساس تنهایی و انزوای اجتماعی: تمایل به کنارهگیری از دیگران
- نگرانیهای مکرر: احساس نگرانی بیش از حد نسبت به مسائل روزمره
- تغییرات در رنگ پوست: جوشهای پوستی یا تغییرات در بافت پوست
- اختلالات حسی: احساس خوابآلودگی یا تغییرات در حس چشایی و بویایی
- سوزش سر دل و مشکلات معده: احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه یا مشکلات گوارشی
- تغییرات در نظم قاعدگی: تغییر در چرخه قاعدگی، مانند نامنظمی یا تغییر در شدت خونریزی
علائم PMS میتوانند به شکلی ترکیبی و متفاوت در هر زن بروز پیدا کنند و شدت آنها ممکن است تغییر کند. همچنین این علائم در یک یا دو هفته قبل از قاعدگی آغاز میشوند و پس از آغاز قاعدگی به تدریج کاهش مییابند.
درک و شناسایی این علائم میتواند به زنان کمک کند تا به بهترین شکل ممکن با آنها مقابله کنند و در صورت نیاز، از مشاوره پزشکی بهرهمند شوند.
علت سندروم پیش از قاعدگی یا علت دوره PMS چیست؟
علت دقیق سندروم پیش از قاعدگی (PMS) هنوز بهطور کامل مشخص نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که عوامل مختلفی در بروز این وضعیت نقش دارند. در اینجا به مهمترین عوامل مؤثر اشاره میشود:
- تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح هورمونها، بهویژه استروژن و پروژسترون، در طول چرخه قاعدگی میتواند تأثیر زیادی بر خلق و خو و علائم جسمی داشته باشد. این تغییرات ممکن است باعث نوسانات عاطفی و علائم جسمی شوند.
- عوامل ژنتیکی: ممکن است زمینههای ژنتیکی در بروز PMS نقش داشته باشند. زنانی که در خانوادههای خود سابقه PMS دارند، ممکن است بیشتر در معرض این وضعیت قرار گیرند.
- عوامل روانی و اجتماعی: استرس، اضطراب و فشارهای روانی میتوانند شدت علائم PMS را افزایش دهند. تجربیات منفی گذشته و وضعیتهای اجتماعی نیز بر بروز این سندرم تأثیرگذار هستند.
- کمبود مواد مغذی: کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی، مانند ویتامین B6، کلسیم و منیزیم، میتواند به بروز علائم PMS کمک کند.
- حساسیت به هورمونها: برخی زنان ممکن است نسبت به تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی حساستر باشند. این حساسیت میتواند باعث بروز علائم شدیدتری شود.
- تأثیرات محیطی: عوامل محیطی مانند شیوه زندگی، رژیم غذایی و سطح فعالیت بدنی نیز میتوانند بر بروز و شدت PMS تأثیرگذار باشند.
- تغییرات در سطح فعالیت بدنی: عدم فعالیت بدنی یا ورزش نکردن ممکن است علائم PMS را تشدید کند. فعالیت بدنی منظم میتواند به بهبود خلق و خو و کاهش درد کمک کند.
- عادات غذایی: مصرف زیاد قند، کافئین، نمک و چربیهای اشباع میتواند علائم PMS را بدتر کند. تغذیه نامتعادل ممکن است باعث افزایش التهاب و نوسانات قند خون شود.
- اختلالات خواب: خواب ناکافی و بیکیفیت میتواند بر خلق و خو و انرژی تأثیر منفی بگذارد و به تشدید علائم PMS منجر شود.
- استرس مزمن: استرس مداوم ناشی از کار، روابط یا مشکلات مالی میتواند به بروز و تشدید علائم PMS کمک کند.
- تاریخچه پزشکی: زنانی که سابقه اختلالات عاطفی، مانند افسردگی یا اضطراب دارند، ممکن است بیشتر در معرض PMS قرار گیرند.
- سن و تغییرات هورمونی PMS
PMS معمولاً در زنان جوانتر شایعتر است و با افزایش سن، بهویژه در دوران نزدیک به یائسگی، ممکن است شدت آن کاهش یابد. - بیماریهای مزمن: برخی بیماریهای مزمن، مانند دیابت، بیماریهای تیروئیدی و بیماریهای خودایمنی، میتوانند بر بروز و شدت PMS تأثیرگذار باشند.
به طور کلی، PMS یک وضعیت پیچیده است که تحت تأثیر مجموعهای از عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی قرار دارد. آگاهی از این عوامل میتواند به زنان کمک کند تا با علائم خود بهتر کنار بیایند و در صورت نیاز، از مشاوره یا درمانهای پزشکی بهرهمند شوند.
زمان شروع PMS چند روز قبل از پریود است؟
زمان شروع سندروم پیش از قاعدگی (PMS) معمولاً در نیمه دوم چرخه قاعدگی، پس از تخمکگذاری (تقریباً روز 14) شروع میشود و تا شروع قاعدگی ادامه دارد. علائم PMS میتوانند از 7 تا 14 روز قبل از قاعدگی آغاز شوند. برای برخی زنان، این علائم ممکن است فقط چند روز قبل از قاعدگی بروز کنند.
شدت و نوع علائم ممکن است از یک زن به زن دیگر متفاوت باشد و در هر چرخه ممکن است تغییر کند. پس از شروع قاعدگی، علائم PMS معمولاً کاهش یافته و در روزهای ابتدایی قاعدگی به حداقل میرسند.
هر زن ممکن است تجربیات مختلفی از PMS داشته باشد، از علائم خفیف تا شدید. پیگیری علائم و چرخه قاعدگی میتواند به شناسایی الگوهای خاص کمک کند.
تشخیص سندروم PMS چیست؟
تشخیص سندروم پیش از قاعدگی (PMS) بر اساس تاریخچه پزشکی و بررسی علائم بیمار انجام میشود. پزشک ابتدا از بیمار درباره تاریخچه قاعدگی و علائم مرتبط سوال میکند و اطلاعاتی مانند زمان شروع علائم، شدت و مدت زمان بروز آنها را جمعآوری میکند.
بسیاری از پزشکان ممکن است از بیماران بخواهند که علائم خود را در تقویم یا دفترچه ثبت کنند، که این ثبت میتواند به شناسایی الگوهای خاص کمک کند. در برخی موارد، پزشک معاینه فیزیکی انجام میدهد تا مشکلات پزشکی دیگر که ممکن است علائم مشابه ایجاد کنند، رد شوند. همچنین، ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطح هورمونها یا عملکرد تیروئید تجویز شود.
پزشک همچنین باید سایر اختلالات مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات خلقی را در نظر بگیرد. تشخیص PMS معمولاً نیاز به آزمایش خاصی ندارد، اما در صورت وجود علائم شدید یا غیرمعمول، مشاوره پزشکی ضروری است.
انواع روش های درمان PMS
درمان سندروم پیش از قاعدگی (PMS) شامل روشهای مختلفی است که بسته به شدت و نوع علائم میتواند متفاوت باشد. در زیر به برخی از روشهای درمانی رایج اشاره شده است:
تغییرات در سبک زندگی
- تغذیه سالم: مصرف غذاهای غنی از فیبر، میوهها، سبزیجات و کاهش مصرف قند، کافئین و نمک میتواند به کاهش علائم کمک کند.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم میتواند به بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب کمک کند.
- مدیریت استرس: تکنیکهای کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق میتوانند مؤثر باشند.
درمانهای دارویی
- مسکنها: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و ناراحتی.
- قرصهای ضد بارداری: میتوانند به تنظیم هورمونها و کاهش علائم PMS کمک کنند.
- داروهای ضد افسردگی: برای علائم خلقی شدید، داروهای ضد افسردگی ممکن است تجویز شوند.
درمان TMS (تحریک مغناطیسی ترانسکرانیال)
آر تی ام اس یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از امواج مغناطیسی، بخشهای خاصی از مغز را برای بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب و افسردگی تحریک میکند. این درمان برای افرادی که علائم شدید PMS دارند و به داروها پاسخ نمیدهند، میتواند مفید باشد. TMS معمولاً در جلسات کوتاه و بدون نیاز به دارو انجام میشود.
مکملها و ویتامینها
- کلسیم: ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کند.
- مگنزیم و ویتامین B6: این مکملها نیز میتوانند به کاهش برخی علائم کمک کنند.
درمانهای جایگزین
- طب سوزنی: برخی افراد از طب سوزنی برای کاهش علائم PMS استفاده میکنند.
- داروهای گیاهی: گیاهانی مانند چای مریم گلی ممکن است تسکیندهنده باشند، اما باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شوند.
مشاوره و رواندرمانی
مشاوره و رواندرمانی برای افرادی که علائم شدید روانی و خلقی PMS دارند، میتواند کمککننده باشد. روشهایی مانند رواندرمانی شناختی-رفتاری (CBT) به تغییر الگوهای منفی تفکر و رفتار کمک میکنند، همچنین مشاوره فردی یا زوجین برای مدیریت استرس و مشکلات عاطفی مفید است.
قرصهای سندروم پیش از قاعدگی (PMS)
قرصها معمولاً شامل ترکیبی از داروهای مسکن، ضدالتهاب و گاهی هورمونها هستند. برخی داروهای رایج عبارتند از:
- مسکنها: ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش دردهای قاعدگی.
- قرصهای هورمونی: مانند یاسمین و لوونورژسترل برای تنظیم هورمونها.
- داروهای ضدافسردگی: SSRIها مانند فلوکستین و سرترالین برای بهبود علائم روحی.
- داروهای دیگر: مانند گاباپنتین برای کاهش درد عصبی و اسپیرونولاکتون برای کاهش نفخ.
قبل از مصرف هر دارویی، مشورت با پزشک برای انتخاب بهترین گزینه درمانی توصیه میشود.
راهکارهای کاهش استرس و علائم PMS
کاهش استرس و علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) میتواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند. برای کاهش استرس و علائم PMS، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- تغذیه مناسب: مصرف غذاهای غنی از کلسیم و منیزیم مانند لبنیات و سبزیجات، کاهش کافئین و قند، و استفاده از منابع امگا-3 مانند ماهی چرب.
- فعالیت بدنی: ورزش منظم مانند یوگا و پیادهروی، و انجام تمرینات تنفسی و مدیتیشن برای کاهش استرس.
- خواب کافی: تنظیم الگوی خواب و ایجاد محیط آرام برای خواب.
- مدیریت استرس: استفاده از تمرینات آرامسازی، فعالیتهای هنری مانند نقاشی یا موسیقی برای کاهش اضطراب.
- مکملها و داروها: مصرف مکملهای ویتامینی مانند B6 و کلسیم و مشاوره با پزشک درباره داروهای مسکن یا هورمونی.
- پشتیبانی اجتماعی: گفتگو با دوستان یا خانواده و پیوستن به گروههای حمایتی.
- تکنیکهای کاهش استرس: تنفس عمیق و ماساژ برای تسکین درد و استرس.
PMS در مردان (دوره PMS در مردان)
سندرم مردانه پیش از قاعدگی (IMS) مشابه PMS در زنان است و به تغییرات هورمونی و نوسانات سطح تستوسترون در مردان مرتبط است. این شرایط بیشتر در مردان میانسال و مسنتر مشاهده میشود. علائم IMS شامل تغییرات خلق و خو (تحریکپذیری، افسردگی)، خستگی، مشکلات خواب، کاهش تمرکز و تغییرات در اشتها است. دلایل این علائم معمولاً نوسانات هورمونی، استرس و عوامل زیستشناختی هستند که میتوانند به تغییرات خلقی و انرژی تأثیر بگذارند.
دلایل احتمالی IMS (سندرم مردانه پیش از قاعدگی):
- نوسانات هورمونی: تغییرات سطح تستوسترون میتواند بر خلق و خو، انرژی و سلامت جسمی مردان تأثیر بگذارد. این نوسانات ممکن است در سنین میانسالی و پیری بیشتر اتفاق بیفتد.
- استرس: فشارهای روانی و استرسهای زندگی روزمره میتوانند در بروز علائم IMS نقش داشته باشند. استرس مزمن میتواند سطح هورمونها را تغییر دهد و منجر به افزایش علائم شود.
- عوامل زیستشناختی: تغییرات در سبک زندگی، مشکلات خواب، یا بیماریهای زمینهای ممکن است علائم IMS را تشدید کند.
علائم IMS:
- تغییرات خلق و خو: مردان مبتلا به IMS ممکن است احساس تحریکپذیری، افسردگی، اضطراب یا نوسانات خلقی داشته باشند.
- خستگی: احساس خستگی مزمن و کاهش انرژی، که ممکن است در انجام فعالیتهای روزانه اختلال ایجاد کند.
- مشکلات خواب: بیخوابی یا خواب نامناسب که منجر به خوابآلودگی و کاهش عملکرد در طول روز میشود.
- کاهش تمرکز: دشواری در تمرکز و توجه به کارها یا مسائل مختلف.
- تغییرات در اشتها: ممکن است در بعضی افراد اشتها افزایش یا کاهش یابد، که به تغییرات هورمونی و روانی مربوط است.
نتیجهگیری
سندروم پیش از قاعدگی (PMS) یک وضعیت شایع است که بسیاری از زنان آن را در دورههای پیش از قاعدگی تجربه میکنند. این سندرم شامل علائم جسمی و روانی است که میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. علائم جسمی شامل نفخ، دردهای شکمی و خستگی، و علائم روانی شامل نوسانات خلقی، اضطراب و افسردگی در زنان میباشند. علت دقیق PMS هنوز کاملاً مشخص نیست، اما عوامل هورمونی، ژنتیکی و محیطی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.
مدیریت PMS معمولاً شامل تغییرات سبک زندگی، تغذیه سالم، ورزش منظم و در صورت لزوم مصرف داروهای تجویزی است. روشهای آرامسازی و مشاوره با پزشک نیز میتواند به کاهش علائم کمک کند. با آگاهی از PMS و در نظر گرفتن راهکارهای مناسب، زنان میتوانند بهتر با این وضعیت کنار بیایند و از بهبود کیفیت زندگی خود بهرهمند شوند.
سوالات متداول
آیا تغذیهی خاصی میتواند بر علائم PMS تأثیر بگذارد؟
تغذیه میتواند تأثیر قابل توجهی بر علائم PMS داشته باشد. مصرف غذاهای غنی از کلسیم، امگا-3 و منیزیم، به همراه کاهش قند و کافئین میتواند به بهبود خلق و خو و کاهش علائم کمک کند. همچنین، هیدراته ماندن و مصرف کربوهیدراتهای پیچیده نیز مفید است.
چه تمرینات و ورزشهایی میتوانند در کاهش علائم PMS مفید باشند؟
ورزشهای هوازی مانند پیادهروی و دویدن میتوانند به بهبود خلق و خو و کاهش استرس کمک کنند. تمرینات یوگا نیز به کاهش تنش و اضطراب و آرامش عضلات کمک میکنند. علاوه بر این، تمرینات قدرتی میتوانند به تقویت بدن و بهبود انرژی کمک کنند.
آیا مصرف قهوه یا الکل میتواند علائم PMS را تشدید کند؟
بله، مصرف قهوه و الکل میتواند علائم PMS را تشدید کند. قهوه به دلیل محتوای کافئین میتواند باعث افزایش اضطراب و تحریکپذیری شود. همچنین، الکل ممکن است نوسانات خلق و خو را افزایش دهد و به مشکلات خواب و خستگی دامن بزند. بنابراین، کاهش یا اجتناب از این مواد در دوران PMS میتواند مفید باشد.
چه اقداماتی میتواند برای کنترل علائم PMS انجام شود؟
برای کنترل علائم PMS، تغذیه سالم شامل مصرف کلسیم و امگا-3 و کاهش قند و کافئین اهمیت دارد. ورزش منظم و مدیریت استرس از طریق مدیتیشن و خواب کافی نیز مؤثر هستند. در صورت لزوم، مشاوره با پزشک برای مصرف مکملها یا داروها میتواند مفید باشد.
آیا PMS میتواند بر روابط شخصی تأثیر بگذارد؟
بله، PMS میتواند بر روابط شخصی تأثیر بگذارد. تغییرات خلق و خو، تحریکپذیری و خستگی ناشی از این وضعیت ممکن است باعث افزایش تنش و سوءتفاهم در ارتباطات با دیگران شود. همچنین، کاهش علاقه به فعالیتهای اجتماعی میتواند به انزوا و فاصله بین فرد و نزدیکانش منجر شود.
چگونه میتوان به دیگران درک بهتری از PMS داد؟
برای ارائه درک بهتر از PMS به دیگران، میتوانید اطلاعات علمی و دقیق را به اشتراک بگذارید و تجربیات شخصی خود را توضیح دهید. همچنین، از دیگران بخواهید که احساسات و نیازهای شما را در این دوره درک کنند و از آنها درخواست حمایت کنید. این اقدامات به ایجاد همدلی و درک در روابط کمک میکند.
آیا مشاوره روانشناختی میتواند در مدیریت PMS موثر باشد؟
بله، مشاوره روانشناختی میتواند در مدیریت PMS مؤثر باشد. این نوع مشاوره به فرد کمک میکند تا استرس، اضطراب و تغییرات خلق و خو را مدیریت کند. تکنیکهای مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) میتوانند به بهبود مهارتهای مقابلهای و کاهش علائم عاطفی کمک کنند.